Azerbaycan’ın ev sahipliğinde yapılan COP29 Zirvesi’nde gelişmekte olan ülkelerin iklim krizi için yetersiz bulduğu teklif gündemde
Azerbaycan’ın ev sahipliğinde gerçekleşen COP29 Zirvesi’nde zengin ülkeler, küresel iklim kriziyle mücadele için gelişmekte olan ülkelerin desteğini artırmayı kabul etti. The Guardian’ın aktardığına göre, gelişmekte olan ülkeler tarafından önerilen 250 milyar dolarlık teklife tepki gelirken, bazı ülkeler bu miktarın yetersiz olduğunu vurguladı.
Gelişmekte olan ülkeler, düşük karbon ekonomisine geçiş ve aşırı hava koşullarına uyum için gereken miktardan daha fazlasının gerekli olduğunu belirtti. Bu durum, diplomatik müzakerelerin artmasına neden oldu. Belirtilen kaynaklara göre, AB ve önemli ülkelerin bazı üyeleri 300 milyar dolara kadar çıkabileceklerini belirtti.
İklim finansmanı konusunda güncel durum ne?
Taslak anlaşma metnine göre, gelişmekte olan ülkeler 2035 yılına kadar yılda en az 1.3 trilyon dolarlık iklim finansmanı alacaklar. Ancak, bu ülkeler finansmanın büyük bir kısmının zengin ülkelerden hibe şeklinde gelmesini talep ediyor. Öte yandan, gelişmiş ülkelerden gelen 250 milyar dolarlık teklifin yetersiz olduğu ve daha fazla şartsız destek bekledikleri ifade ediliyor.
Gelişmiş ülkelerden gelen destekle birlikte, yeni vergiler, karbon ticareti ve yenilikçi finansman modelleri gibi çeşitli finansman yöntemlerini içeren katmanlı bir finansman anlaşmasının oluşturulması planlanıyor. Bu katmanlar sayesinde yıllık 1.3 trilyon dolarlık finansman sağlanması hedefleniyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, daha fazla destek için çeşitli başkentleri ziyaret ediyor. Bazı ülkeler ise 300 milyar dolarlık desteğe direniyor ve bu miktarın yetersiz olduğunu belirtiyor.
Fosil yakıtlar konusu çözümsüz kalıyor
Gelişmiş ülkelerden bazı bakanlar, gelecek yıl seçimler sonucunda sağcı hükümetlerin iş başına gelebileceğini ve bu nedenle bu yıl anlaşmanın daha kolay olabileceğini savunuyor. COP29’da iklim finansmanı ön planda olsa da, fosil yakıtlar konusunda uzlaşma sağlanamamış durumda. Azerbaycan’ın dönem başkanlığını yürüttüğü görüşmelerde, fosil yakıtlara uzaklaşma taahhüdü kritik bir konu olarak eleştiriliyor.
Geçmişte verilen fosil yakıtlardan uzaklaşma taahhüdü bazı ülkeler tarafından bozulmak istenirken, Suudi Arabistan’ın bu yönde bir çaba harcamadığı ve kömür, petrol ve gaz gibi kaynaklardan uzaklaşıp yenilenebilir enerjiye yönelik kararların önünü açmak isteyen ülkelerin tepkisine neden olduğu belirtiliyor.
